FAQ

FAQ – wszystko o krwawieniach miesiączkowych

Masz pytania dotyczące krwawień miesiączkowych, a boisz się zapytać? Zapoznaj się z naszymi odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania!

Jaka jest prawidłowa długość cyklu miesiączkowego?

W ciągu pierwszego roku, przerwy między krwawieniami miesiączkowymi mogą wynosić od 21 do nawet 45 dni. W kolejnych latach cykl stabilizuje się zwykle na poziomie 27–38 dni. Krwawienie częstsze lub rzadsze mogą świadczyć o cyklach bezowulacyjnych, chorobach tarczycy, wynikać z zaostrzenia lub złego wyrównania przewlekłej choroby, otyłości albo zaburzeń odżywiania.1

Ile krwi traci się podczas miesiączki?

Utrata krwi w trakcie cyklu mieści się prawidłowo w granicach 20–80 ml. Trudno jest to zmierzyć, więc przyjmuje się, że zwykle koniecznych jest 3–6 podpasek lub tamponów na dobę. Jako objaw chorobowy traktuje się utratę krwi >80 ml/cykl. Taką ilość krwi wchłonie średnio 16 normalnej wielkości środków higienicznych. Przyjmuje się że przypadłość ta dotyczy ok. 10% kobiet i zawsze wymaga diagnostyki ginekologicznej.

Kiedy po porodzie wraca miesiączka?

Zależy to przede wszystkim od tego, czy kobieta karmi piersią. Standardowo okres połogu, podczas którego cofają się w organizmie kobiety zmiany zachodzące podczas ciąży, trwa 6-8 tygodni. U kobiet karmiących sztucznie właśnie po takim czasie powraca krwawienie miesiączkowe. Karmienie naturalne powoduje zwiększenie stężenia prolaktyny i przez to opóźnia wystąpienie miesiączki – jest to tzw. „laktacyjny brak miesiączki”. Najczęściej podczas karmienia zahamowana jest owulacja, zdarza się jednak, że nawet u kobiety karmiącej dochodzi do wytworzenia komórki jajowej. Dlatego właśnie karmienie i brak miesiączki nie zabezpieczają przed ewentualną ciążą.2

Czy można współżyć podczas miesiączki?

Wokół tego tematu na przestrzeni wieków narosło wiele mitów. z punktu widzenia medycznego nie ma przeciwwskazań do współżycia podczas miesiączki. Należy tylko pamiętać o zachowaniu higieny, gdyż w tym czasie łatwiej jest o zakażenie. Nie można też zapominać o tym, że miesiączka nie stanowi zabezpieczenia przed ciążą. Udowodniono, że plemniki są w stanie w ciele kobiety przeżyć kilka dni – mogą więc „zaczekać” na następującą w połowie cyklu owulację.

Czy miesiączka zabezpiecza przed zajściem w ciążę?

Absolutnie nie. Plemniki mogą przeżyć w ciele kobiety nawet tydzień. Więc jeżeli nawet stosunek ma miejsce w czasie miesiączki, do zapłodnienia może dojść tydzień później, kiedy wystąpi owulacja.3

Czy mogę stosować tampony jeżeli jestem dziewicą?

Tampony mogą być stosowane przez dziewczęta przed rozpoczęciem współżycia, jednak ze względów anatomicznych ich używanie może być nieco utrudnione.4

Czy stosowanie tamponów jest bezpieczne?

Przy rozsądnym podejściu tampony są bezpieczne. Najlepiej stosować je w czasie największego nasilenia krwawienia, gdyż w przeciwnym razie będą wchłaniać naturalną wydzielinę pochwy powodując jej wysuszenie. Należy też często je wymieniać, aby zapobiec rozwojowi bakterii.4

Kiedy powinna pojawić się pierwsza miesiączka?

Pierwsza miesiączka pojawia się zwykle w wieku 12–13 lat. 98% dziewcząt zaczyna miesiączkować do 15 roku życia. Jeżeli krwawienie miesiączkowe nie pojawi się do 16 r.ż., a u dziewczynki rozwinięte są tzw. drugorzędowe cechy płciowe (owłosienie łonowe, powiększenie piersi) to należy zgłosić się do lekarza w celu zdiagnozowania problemu.1

Skąd bierze się krwawienie?

W organizmie kobiety znajdują się jajniki, których jedną z funkcji (przez prawie całe życie) jest uwalnianie dojrzałych komórek jajowych. Nazywamy to owulacją i ma ona miejsce mniej więcej raz w miesiącu. Taka dojrzała i gotowa do zapłodnienia komórka „wędruje” przez jajowody w kierunku macicy. W tym czasie, w macicy rozrasta się błona śluzowa i przygotowywane jest miejsce dla ewentualnie zapłodnionej komórki. Jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia, pod wpływem zmian hormonalnych następuje złuszczenie błony śluzowej macicy, objawiające się krwawieniem, czyli miesiączką.

Czy mogę sama wyznaczyć dzień owulacji?

Wbrew pozorom nie jest to takie łatwe. W celu wyznaczenia terminu owulacji musisz bacznie obserwować swoje ciało i cykle miesiączkowe. Poprzez połączenie różnych metod takich jak obserwacja wydzieliny z pochwy, mierzenie temperatury oraz śledzenie przebiegu swoich cykli miesiączkowych (najlepiej w specjalnie do tego przystosowanym kalendarzu), możesz szacunkowo ocenić moment owulacji. Będzie to dużo łatwiejsze jeżeli twoje cykle są regularne. Szacuje się iż uwolnienie komórki jajowej z jajowodu następuje pomiędzy 11 a 21 dniem licząc od pierwszego dnia miesiączki (dla kobiet z 28 dniowym cyklem). Pomocne w wyznaczeniu dni płodnych mogą być także dostępne w aptekach testy owulacyjne.

Krwawienie miesiączkowe jak mierzymy jego obfitość?

Normalna miesiączka trwa 2 do 7 dni. u zdrowej kobiety objętość krwi traconej co miesiąc podczas menstruacji mieści się w granicach 20–80 ml. Trudno jest to zmierzyć, więc przyjmuje się, że zwykle zużywa się 3–6 podpasek lub tamponów na dobę1. Jeden normalnej wielkości środek higieniczny może zaabsorbować ok. 5 ml płynu, a wersja „maxi” wchłania aż do 10 ml. Jako objaw chorobowy traktuje się utratę krwi >80 ml/cykl, co oznaczałoby zużycie ponad 16 tamponów lub podpasek w trakcie cyklu5. Dolegliwość ta dotyczy ok. 10% kobiet6. Jednak więcej, bo ponad 30% kobiet opisuje swoje krwawienia jako obfite7. Dzieje się tak zwykle, kiedy utrata krwi miesiączkowej jest w górnych granicach normy. Przy braku innych dolegliwości możemy wówczas mówić o tym, że krwawienie miesiączkowe jest fizjologiczne (prawidłowe), choć obfite i przez to kłopotliwe.

Menstruacja często wpływa na codzienne funkcjonowanie kobiet, prowadzi do ograniczenia aktywności fizycznej8, może utrudniać dobór ubioru czy podróże.

Czasami krwawienie miesiączkowe to nie tylko problem natury estetycznej. Może ono być przyczyną zmęczenia, czy odczuwania dyskomfortu fizycznego9.

Nie można także zapominać o traconym wraz z krwią żelazie. Zwykle miesiączka zwiększa dzienną utratę żelaza z organizmu o ponad 50%. Codziennie, w czasie prawidłowej menstruacji kobiety tracą od ok. 0,5 do 1,8 mg tego pierwiastka wraz z krwią. Łatwo policzyć, że organizm po całym okresie krwawienia musi uzupełnić straty nawet ponad 12 mg żelaza10.

Żelazo jest składnikiem hemoglobiny – białka wchodzącego w skład krwinek czerwonych, odpowiadającego za transport tlenu do wszystkich komórek organizmu, ma też ważne znaczenie dla zachowania odporności. Niedobory żelaza mogą powodować obniżenie sprawności fizycznej i intelektualnej czy zmniejszeniem odporności11,12,13.

Według specjalistów, to właśnie obfite krwawienia miesiączkowe, obok nieprawidłowej diety, są jednym z głównych powodów niedoboru żelaza u kobiet10,11.

Dlatego tak ważna jest dodatkowa suplementacja tego składnika podczas miesiączki.

Dobowe zapotrzebowanie na żelazo wynosi dla dziewcząt ok. 10 mg/dobę, jednak po pojawieniu się pierwszej miesiączki wzrasta nawet do 15-18 mg/dobę. Dla porównania – dla mężczyzn przez całe życie pozostaje na poziomie 10 mg/dobę11. Jeśli krwawienia miesiączkowe są odczuwane przez kobietę jako obfite i stanowią dla niej problem, wymagają wnikliwej diagnostyki przez lekarza. Wprawdzie często nie udaje się odnaleźć konkretnej przyczyny, ale może się zdarzyć, że powodem okażą się leki zmniejszające krzepliwość krwi (np. aspiryna), zaburzenia krzepnięcia krwi, endometrioza, mięśniaki macicy, choroby endokrynologiczne, polipy macicy czy nowotwory.

Dobór metod stosowanych w celu zmniejszenia obfitości krwawień miesiączkowych zależy przede wszystkim od ich nasilenia (czy jest to jeszcze górna granica normy czy już choroba) oraz przyczyny. Jeżeli przyczyna jest jasna – leczenie będzie polegało na jej usunięciu, jeżeli nie uda się jej odnaleźć – pozostaje postępowanie objawowe14.

Piśmiennictwo
  1. Darcie M. et al. What’s normal? Accurately and efficiently assessing menstrual function, Pediatric Annals, 2015; 44 (9): e213–e217, http://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/139645,dokladna-i-efektywna-ocena-miesiaczkowania, dotęp 09.06.2017r.
  2. Skrzypulec-Plinta V. https://ciaza.mp.pl/lista/81539,kiedy-po-porodzie-u-kobiety-pojawia-sie-miesiaczka, dostęp 22.06.2017r.
  3. Sochacki-Wójcicka N. https://mamaginekolog.pl/prawdy-mity-o-miesiaczce/, dostęp 08.06.2017r.
  4. Zielińska D. Pytania do ekspertów. Ginekologia, http://www.mp.pl/artykuly/59405,pytania-do-ekspertow-ginekologia, dostęp 22.06.2017r.
  5. Jerilynn C. Very Havy Menstrual Flow http://www.cemcor.ubc.ca/resources/very-heavy-menstrual-flow dostęp 13.07.2017
  6. The Menorrhagia Research Group, Quantification of menstrual blood loss, The Obstetrician& Gynaecologist 2004; 6:88–92
  7. Karlsson T.S. et al. Heavy menstrual bleeding significantly affects quality of life.Acta Obstet Gynecol Scand. 2014 Jan;93(1):52-7.
  8. Szarewski A, von Stenglin A, Rybowski S. Women’s attitudes towards monthly bleeding: results of a global population-based survey. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2012 Aug;17(4):270-83.
  9. Ch.J. Guillermo et al. Female social and sexual interest across the menstrual cycle, BMC Women’s Health201010:19
  10. Milman N., Clausen J., Byg K.E. Iron status in 268 Danish women aged 18-30 years: influence of menstruation, contraceptive method, and iron supplementation, Annals of Hematology 1998, 77(1-2):13-9
  11. Jarosz M. et al. Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Instytut Żywności i Żywienia 2012; http://www.izz.waw.pl/attachments/article/33/NormyZywieniaNowelizacjaIZZ2012.pdf
  12. EFSA. Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to iron. EFSA Journal 2009; 7(9):1215
  13. EFSA. Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to iron. EFSA Journal 2010;8(10):1740
  14. Baron Y.M. et al. Menorrhagia: Risk Factors, Diagnosis and Treatment,
Logo producenta Herbapol Wrocław | Hemorigen femina