Sprawy kobiece

Wszystko o cyklu miesiączkowym

Sprawdź jak poszczególne etapy cyklu miesiączkowego wpływają na Twój organizm. Przedstawiamy najważniejsze informacje o miesiączce, hormonach i ich wpływie na samopoczucie kobiet w wieku rozrodczym.

Cykl miesiączkowy - poszczególne fazy i zmiany poziomu hormonów | Hemorigen femina

Początek cyklu – miesiączka. Trwa zwykle ok. 4 dni3.

Faza cyklu miesiączkowego - miesiączka | Hemorigen femina

Za początek cyklu, a także rozpoczęcie tzw. fazy pęcherzykowej, uważa się dzień wystąpienia miesiączki. Krwawienie pojawia się w związku ze spadkiem poziomu progesteronu, który następuje, jeżeli w cyklu nie doszło do zapłodnienia. Dzięki temu niezapłodniona komórka jajowa i pozostałości błony śluzowej macicy zostają wydalone.

Prawidłowo przebiegająca miesiączka nie powinna w żaden sposób ograniczać kobiety. Jednak dla wielu pań związana jest ona z pojawieniem się dyskomfortu fizycznego, unikaniem spotkań ze znajomymi czy aktywności fizycznej i seksualnej, a nawet trudnościami z doborem odpowiednich ubrań. Zdarza się również, że kobiety skarżą się na pogorszenie jakości snu. Jeżeli jakiekolwiek objawy pojawiające się w trakcie miesiączki przeszkadzają w normalnym funkcjonowaniu zawsze warto je skonsultować z lekarzem. Ważne jest także, aby w tym czasie dać sobie czas na wypoczynek i relaks8,9,10,11.

W trakcie miesiączki może wzrosnąć też popęd seksualny. Zwiększone przekrwienie narządów płciowych intensyfikuje doznania seksualne. Aby uniknąć zakażeń pochwy i zachować higienę najlepiej stosować w tym czasie prezerwatywy, które dodatkowo spełnią rolę środka antykoncepcyjnego. Pamiętajmy, że zajście w ciążę w czasie miesiączki jest mało prawdopodobne, ale możliwe7.

W czasie cyklu miesiączkowego stwierdza się zmiany temperatury ciała mierzonej w godzinach porannych. Temperatura ciała w tej fazie cyklu powinna wynosić ok 36,6°C3.

Pierwsza połowa cyklu - faza pęcherzykowa (9 dni) i jajeczkowanie (1 dzień)3.

Faza cyklu miesiączkowego - faza pęcherzykowa i jajeczkowanie | Hemorigen femina

Od pierwszego dnia miesiączki do jajeczkowania hormony mają największy wpływ na nastrój kobiety.

Estrogeny powodują wzrost poziomu serotoniny, ważnego neuroprzekaźnika, który odpowiada za poprawę nastroju12. Zwykle w pierwszej fazie cyklu kobiety czują się piękniejsze i seksowniejsze13. W okresie poprzedzającym jajeczkowanie i w czasie jego trwania wzrasta znacznie zainteresowanie seksem, zwiększa się także wydzielanie feromonów, które przyciągają partnera7. W tym czasie poprawia się także pamięć, koncentracja i koordynacja ruchowa, wzrasta kreatywność. Zwiększa się poziom energii i chęć działania5,7. W macicy następuje w tym czasie odnowa błony śluzowej3.

Planując miesiąc pracy, bierz pod uwagę swój cykl. Na czas po miesiączce i w trakcie owulacji zaplanuj najwięcej działań, spotkań, w tych terminach wyznaczaj daty zakończenia pracy, ważne egzaminy i inne wyzwania wymagające pełnej dyspozycji fizycznej i intelektualnej8. W czasie cyklu miesiączkowego stwierdza się zmiany temperatury ciała mierzonej w godzinach porannych.

W fazie proliferacyjnej (w pierwszej połowie cyklu) temperatura ciała nie przekracza 37°C, w dniu owulacji temperatura obniża się, a następnego dnia jest podwyższona i przekracza 37°C3. Na pomiarze temperatury opiera się jedna z metod antykoncepcji naturalnej. Wymaga ona wykonywania bardzo precyzyjnych, codziennych pomiarów. Metoda ta nie jest do końca skuteczna (1-2 kobiety na 100 przy jej stosowaniu zachodzą w ciąże). Należy także pamiętać o tym, ze bardzo wiele innych czynników może wpływać na wahania temperatury ciała (infekcje, nadmiar słońca)4.

Lutropina (LH) i Folitropina (FSH) to hormony wydzielane przez przysadkę mózgową wpływające na wydzielanie hormonów płciowych. Podlegają one regulacji zwrotnej - zmniejszenie ilości estrogenów pod koniec pierwszej połowy cyklu powoduje wzrost LH i owulację (uwolnienie komórki jajowej)3.

Druga połowa cyklu - faza ciałka żółtego (14 dni)3.

Faza cyklu miesiączkowego - faza ciałka żółtego | Hemorigen femina

Po owulacji poziom estrogenów zaczyna spadać, rośnie natomiast poziom progesteronu. Zmniejsza się także wrażliwość macicy na oksytocynę (seks może dostarczać mniej intensywnych doznań)3. Organizm kobiety przygotowuje się do ewentualnej ciąży. W tym czasie kobieta skoncentrowana jest bardziej na sobie, a zainteresowanie seksem znacznie się zmniejsza. Jest to faza wyciszenia. Kobieta potrzebuje więcej wypoczynku i relaksu. Hormony mogą działać jak środki uspokajające.

W tej fazie cyklu może pojawić się zmienność nastrojów7. Błona śluzowa macicy jest już bardzo pogrubiona i przygotowana do zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej3.

Jeżeli możesz, najlepiej nie planuj w tym czasie ważnych spotkań czy egzaminów. Daj sobie trochę więcej czasu na relaks8.
w tej fazie cyklu temperatura ciała może być nieznacznie podwyższona3.

Koniec fazy ciałka żółtego - kilka dni przed miesiączką.

Faza cyklu miesiączkowego - koneic fazy ciałka żółtego | Hemorigen femina

Jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia poziom progesteronu spada. Może to powodować pogorszenie nastroju, tkliwość piersi, uczucie zmęczenia, lub zwiększoną potrzebę snu i drażliwość2.

Jest to normalna fizjologiczna reakcja organizmu na zmiany poziomu hormonów. Jeżeli jednak objawy te są tak nasilone, że zaburzają codzienne funkcjonowanie należy skonsultować je z lekarzem.
Kobiety także częściej uskarżają się na jakość swojego snu właśnie w tej fazie cyklu14.

Przed miesiączką – szczególnie jeśli masz wrażliwy organizm – postaraj się nie dokładać sobie nadmiaru zadań8.
Temperatura ciała obniża się na kilka dni przed wystąpieniem miesiączki3.

Piśmiennictwo
  1. A. Śmiech, J.Rabe-Jabłońska, Zaburzenia psychiczne związane z antykoncepcją hormonalną, Psychiatria i Psychologia Kliniczna 2006, nr 6 (3), s. 110-117
  2. Wendy S. Biggs, Zespół napięcia przedmiesiączkowego i przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne, www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/121495,zespol-napiecia-przedmiesiaczkowego-i-przedmiesiaczkowe-zaburzenie-dysforyczne (dostęp 09.06.2017r.)
  3. W. Z. Traczyk,Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, Warszawa 2015 r.
  4. Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie wykorzystania Naturalnych Metod Planowania Rodziny do celów antykoncepcyjnych, Ginekologia Polska 2010, nr 81, s. 947-949
  5. B. Pietrzak i in., Estrogeny stosowane długotrwale: korzyści czy ryzyko, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej (online), 2015; nr 69,s.285-293.
  6. I. Krupka-Matuszczyk, Zaburzenia snu u kobiet, Sen 2008, Tom 8, nr 2, s. 73–77
  7. Z. Fronczek,O miesiączce i seksie w tym okresie, www.seksuolog.bydgoszcz.pl/artykul.php?f=okres (dostęp 04.07.2017r.)
  8. N. Miłuńska, V. Ilnicka, Weź kąpiel w płatkach róż… czyli jak polubić miesiączkę, Natalia Miłuńska&Voca Ilnicka 2010 r.
  9. Darcie M. et al., What’s normal? Accurately and efficiently assessing menstrual function, Pediatric Annals, 2015; 44 (9): e213–e217, www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/139645,dokladna-i-efektywna-ocena-miesiaczkowania,
  10. Guillermo et al., Female social and sexual intrest across the menstrual cycle: the roles of pain, sleep and hormones, BMC Women's Health 2010, 10:19 , www.biomedcentral.com/1472-6874/10/19
  11. A. Szarewski, A. von Stenglin, S. Rybowski, Women's attitudes towards monthly bleeding: results of a global population-based survey. The EuropeanJournal of Contraception&Reproductive Health Care, 2012, Aug;17(4):270-283.
  12. Amin Z, Canli T, Epperson CN,Effect of estrogen-serotonin interactions on mood and cognition,Behavioral and CognitiveNeuroscienceReviews, 2005 Mar;4(1):43-58. (abstarct)
  13. BaishakhiBairagi, Himadri Pal,behavioral changes during peak fertility od women, JPBS Volume 2 Issue 3 July-Sept., 2012, s. 393-398
  14. de Zambotti M, Willoughby AR, Sassoon SA, Colrain IM, Baker FC. Menstrual Cycle-Related Variation in Physiological Sleep in Women in the Early Menopausal Transition;The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism 2015 Aug; nr 100(8):2918-26. doi: 10.1210/jc.2015-1844.
Logo producenta Herbapol Wrocław | Hemorigen femina